دامن زدن به فساد و اشاعه فحشا ممنوع است

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

جلسه هفتادم

إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ﴿۱۹﴾ - سوره مبارکه النور

ترجمه:

کسانى که دوست دارند که زشتکارى در میان آنان که ایمان آورده‏اند شیوع پیدا کند براى آنان در دنیا و آخرت عذابى پر درد خواهد بود و خدا[ست که] مى‏داند و شما نمى‏دانید.

سلام علیکم

معانی لغات:

إِنَّ: همانا 

الَّذِینَ: کسانی(که) 

یُحِبُّونَ: دوست دارند 

أَن تَشِیعَ: که شیوع پیدا کند 

الْفَاحِشَةُ: زشتکاری 

فِی الَّذِینَ آمَنُوا: در (بین) کسانی که ایمان آورده اند 

لَهُمْ: برای آنها 

عَذَابٌ أَلِیمٌ: عذاب دردناکی (است) 

فِی الدُّنْیَا: در دنیا 

وَالْآخِرَةِ: و آخرت 

وَاللَّهُ: و خدا 

یَعْلَمُ: می داند 

وَأَنتُمْ: درحالیکه شما 

لَا تَعْلَمُونَ: نمی دانید 

- در این آیه در تحریم اشاعه فحشا به همه عصرها و نسلها هشدار مى ‏دهد. آن کسانى که دوست مى‏ دارند زشتى و گناه و بى‏ عفّتى و آلودگى در میان مردم با ایمان راه یابد و رواج پیدا کند، و در همین راستا انسانهاى با ایمان و بى‏ گناه را به تیر تهمت مى ‏بندند و به آنان نسبتهاى ناروا مى ‏دهند، باید بدانند که در این جهان و جهان دیگر، عذابى دردناک در انتظار آنان است؛ آنان در دنیا باید کیفر قذف و رسوایى آن را بچشند و در آخرت نیز طعم تلخ عذاب دوزخ را. و خداى جهان ‏آفرین مى ‏داند که این گونه تهمت‏ ها و دروغهاى رسوا چه زیانهاى جبران ‏ناپذیرى در پى دارد و چگونه امنیّت روانى و آرامش و آسایش اجتماعى و نیکبختى خانوادگى را دچار بحران مى‏ سازد امّا شما نمى ‏دانید.


- اشاعه فحشاء چیست؟ از آنجا که انسان یک موجود اجتماعى است، جامعه بزرگى که در آن زندگى مى کند از یک نظر همچون خانه او است، و حریم آن همچون حریم خانه او محسوب مى شود، پاکى جامعه به پاکى او کمک مى کند و آلودگى آن به آلودگیش.

روى همین اصل در اسلام با هر کارى که جو جامعه را مسموم یا آلوده کند شدیدا مبارزه شده است.

اگر مى بینیم در اسلام با غیبت شدیدا مبارزه شده یکى از فلسفه هایش این است که غیبت، عیوب پنهانى را آشکار مى سازد و حرمت جامعه را جریحه دار مى کند.
اگر مى بینیم دستور عیب پوشى داده شده یک دلیلش همین است که گناه جنبه عمومى و همگانى پیدا نکند. 

اگر مى بینیم گناه آشکار اهمیتش بیش از گناه مستور و پنهان است (تفسیر نمونه ذیل آیه شریفه) یکی از دلایلش همین است.

امام رضا(ع) فرموده اند: أَلْمُسْتَتِرُ بِالْحَسَنَةِ یَعْدِلُ سَبْعینَ حَسَنَةً، وَ الْمُذیعُ بِالسَّیِّئَةِ مَخْذُولٌ، وَالْمُسْتَتِرُ بِالسَّیِّئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ .

ترجمه: پنهان کننده کار نیک (پاداشش) برابر هفتاد حسنه است، و آشکارکننده کار بد سرافکنده است، و پنهان کننده کار بد آمرزیده است. (اصول کافى،ج ٤، ص ١٦٠)

اصولا گناه همانند آتش است، هنگامى که در نقطه اى از جامعه این آتش روشن شود باید سعى و تلاش کرد که آتش خاموش، یا حداقل محاصره گردد، اما اگر به آتش دامن زنیم و آن را از نقطه اى به نقطه دیگر ببریم، حریق همه جا را فرا خواهد گرفت و کسى قادر بر کنترل آن نخواهد بود.

از این گذشته عظمت گناه در نظر عامه مردم و حفظ ظاهر جامعه از آلودگیها خود سد بزرگى در برابر فساد است، اشاعه فحشاء و نشر گناه و تجاهر به فسق این سد را مى شکند، گناه را کوچک مى کند، و آلودگى به آن را ساده مى نماید. (تفسیر نمونه ذیل آیه شریفه)

- کلمه "فاحشه" یا "فحشاء" در قرآن کریم غالبا در موارد انحرافات جنسى و آلودگیهاى ناموسى به کار رفته، ولى از نظر مفهوم لغوى چنانکه راغب درمفردات گوید "فحش" و "فحشاء" و "فاحشه" به معنى هر گونه رفتار و گفتارى است که زشتى آن بزرگ باشد، و در قرآن کریم نیز گاهى در همین معنى وسیع استعمال شده مانند:

وَالَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ (آیه ٣٧ سوره شوری)

ترجمه: و کسانى که از گناهان بزرگ و از اعمال زشت و قبیح اجتناب مى کنند (٣٧)

و به این ترتیب وسعت مفهوم آیه کاملا روشن مى شود. (تفسیر نمونه ذیل آیه شریفه)

- هشدار از نشر و پخش میکرب گناه و زشتکارى‏: گناه و بیداد و زشتکارى در نگرش قرآنى بسان آتش کور و بى ‏رحم و هستى ‏سوزى است که نخست هستى گناهکار و بیدادپیشه، و دنیا و آخرت و آبرو و کرامت او را به خاکستر رسوایى و سقوط تبدیل ساخته و آن را به باد مى‏ دهد و از پى آن هستى اطرافیان، دوستان، همراهان و همپالگى‏ هاى او را؛ بسان میکروب قتال، یک بیمارى واگیر است که هم گرفتار به آن را نابود مى‏ سازد و هم هر کسى را که بدون رعایت معیارها و موازین ایمنى به بیمار نزدیک گردد و با او همنشین شود. و آنگاه انتقال این میکروب مرگبار از نقطه‏ اى به نقاط دیگر، و یا پخشِ با آب و تاب خبر ارتکاب به گناه و زشتى و بیداد و رساندن آن به گوش دیگران و نیز برملا ساختن گناهان نهان که قرآن از آن به "اشاعه فحشا" تعبیر مى‏ کند، بسان پخش کردن قطعه‏ ها و پاره‏ هاى آتش در کران تا کران یک خانه، یک کوچه، یک شهر، یک جامعه، و یک تمدّن و یک دنیاست که باعث به آتش کشیده شدن همه شهر و جامعه خواهد گردید؛ چراکه با این کار زشتى گناه، و نفرت جامعه از آن که عامل نیرومند و سد بزرگى در راه گسترش آن است در هم شکسته مى‏ شود و بتدریج آلوده شدن به زشتکارى و یا دست یازیدن به استبداد و زورگویى و خودکامگى ساده جلوه مى‏ کند و حسّاسیّت جامعه در برابر آن از میان مى‏ رود.
و درنتیجه میکروب مرگبار یک بیمارى واگیر از نقطه ‏اى به نقطه دیگر برده میشود.
و نیز نباید گناه یا پاره‏ اى از آتش را از جایى به جاى دیگر انتقال داد و همه جا را کانون آتش ساخت بلکه در درجه نخست باید آن میکروب مرگبار و آ