ترجمه: پروردگارا پس از آنکه ما را هدایت کردى دلهایمان را دستخوش انحراف مگردان و از جانب خود رحمتى بر ما ارزانى دار که تو خود بخشایشگرى
سلام علیکم
معانی لغات:
رَبَّنَا: پروردگار ما
لاَ تُزِغْ: منحرف مگردان
قُلُوبَنَا: قلبهای مارا
بَعْدَ إِذْ: بعداز اینکه(بعد از زمانی که)
هَدَیْتَنَا: هدایت کردی ما را
وَهَبْ لَنَا: و ببخش برما
مِن لَّدُنکَ: از نزد خودت
رَحْمَةً: رحمت
إِنَّکَ أَنتَ: همانا تویی
الْوَهَّابُ: بسیار بخشنده
- به علم و دانش خود مغرور نشویم و از خداوند هدایت بخواهیم. (رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا...)
- محور هدایت و گمراهى، قلب و افکار انسانى است. (لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا)
- در خط قرار گرفتن خیلى مهم نیست، از خط خارج نشدن بسیار مهم تر است. (بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا...)
چه بسیار افرادی که بعد از ایمان آوردن کافر شدند.
-بسیارند دانشمندانى که غرور علمى، آنان را از پاى در مى آورد و یا وسوسه هاى شیاطین و هواى نفس آنها را به بیراهه ها می کشاند، اینجا است که باید خود را به خدا سپرد و از او هدایت خواست.
حتى در بعضى از روایات آمده است که شخص پیامبر اسلام (ص) نیز خود را به خدا مى سپرد، و بسیار این دعا را تکرار میکرد.
-یکی از دعاهایی که میتونیم توی قنوت بخونیم این آیه مبارکه است.
-درمورد این آیه چند نوع برداشت وجود دارد:
١) منظور این است که «پروردگارا! بعد از آنکه درپرتو مهر و بخشایش خود، ما
را به راه خود راه نمودى، لطفت را که به برکت آن دلها شیفته حق مى شود و به راه درست
مى رود، از ما باز مدار، تا دلهاى ما به انحراف روى آورد». این درخواست خالصانه، همانند
آن جمله مشهور است که: «خدایا! کسانى را که بر ما رحم نمى کنند، بر ما مسلّط مساز!»
که مقصود این است که با برداشتن مهر و بخشایشت از ما، رهایمان مساز که گمراه شویم.
روشن است که برداشته شدن مهر و لطف پروردگار و
حرمان انسان، بهجهت کارهاى زشتى است که فرد و یا جامعه اى مرتکب مى شود و آنها را
با توبه و بازگشت به حقّ و عدالت، جبران هم نمى کند؛ پس به کیفر طبیعى زشتکاریهایش
گرفتار مى شود.
٢) برخى این آیه را بدینصورت تفسیر کرده اند: «پروردگارا! تکالیف سخت و
طاقت فرسا بر ما مقرّر مفرما که دلهایمان پس از هدایت انحراف جوید.»
٣) گروهی نیز گفته اند: «پروردگارا! دلهاى ما را بر پاداش و بخشایش خویش
تنگ مساز.» با این بیان، خالصانه از پروردگار خویش مى خواهند
که دلهاى آنان را از این پاداش معنوى که گشادگى و حقپذیرى است منحرف نسازد و به حق
ستیزى و تنگى - که کیفر طبیعى زشتکاریهاست - گرفتار نسازد.
٤) پاره اى هم بر این عقیده اند که تفسیر آیه این است که: «پروردگارا!
دلهاى ما را از یقین و ایمان منحرف مساز«.
پیداست که این درخواست به معناى آن نیست که اگر مردم باایمان چنین درخواستى نکنند، خداوند آن آفت و انحراف را پدید مى آورد، بلکه، چه بسیار چیزهایى که مى دانیم به ما ارزانى مى دارد، ولى باز هم از او درخواست مى کنیم و چه بسیار چیزهایى که مىدانیم به ما نخواهد داد، امّا باز هم از او درخواست مى کنیم، چرا که گاه سود و مصلحت، در خودِ نیایش و درخواست است.